మన దేశంలో చేనేత రంగం సంక్షోభం ఈనాటిది కాదు. ఆధునిక సమాజ పురోగమనంలో యాంత్రీకరణ మూలంగా- సంప్రదాయ జ్ఞానం, ఉత్పత్తులు నిరాదరణకు గురవుతున్నాయి. సామ్రాజ్యవాద కుట్రలో భాగంగా ఆనాడు బ్రిటిష్ పాలకులు చేనేత పరిశ్రమ నడ్డివిరిచారు. ఒకప్పుడు వైభవంగా వెలిగిన చేనేత కార్మికులు అగ్గిపెట్టెలో ఇమిడిపోయే ఆరు గజాల చీరను నేసారు. వేలి ఉంగరంలో దూరిపోయే చీరలను తయారు చేసి ఆశ్చర్యపరిచారు.

తరగతి గది రెండు చైతన్యరాశుల కూడికే గానీ ఇందులో ఇచ్చేవారు ఒకరు, తీసుకునే వారు ఇంకొరు అని ఎవరూ లేరు. ఇద్దరూ నేర్చుకునేవారే. తరగతి గది ఒక అధ్యయన మందిరం. ఇది ఒకరికి ఒకరు దానం చేసుకునే క్షేత్రం కాదు. జ్ఞానం వేరు, సమాచారం వేరు. విద్యార్థికి ఉపాధ్యాయుడు ఎంత అవసరమో, ఉపాధ్యాయునికి కూడా విద్యార్థి అంతే అవసరం. ఒకరిపై ఒకరికి గౌరవం ఉంటేనే జ్ఞాన ఉత్పత్తి జరుగుతుంది.

అందరూ ఊహించినట్టుగానే నితీశ్ కుమార్ బిహార్ సిఎం పదవికి రాజీనామా చేసి, మళ్లీ ప్రమాణ స్వీకారం చేశారు. ఇది ఆశ్చర్యకరమైన విషయమేమీ కాదు. ప్రత్యర్థుల బలహీనతలను వాడుకొని రాష్టప్రతి, ఉప రాష్టప్రతి ఎన్నికలలో తన అభ్యర్థులను గెలిపించుకునే ప్రయత్నంలో ప్రధాని మోదీ ఇలా రాజకీయం చేశారు. రాజకీయంగా మోదీ వ్యవహరించిన పద్ధతి సరైనది కావచ్చు. నైతికంగా గీత దాటారనే విషయం సుస్పష్టం.

గొప్ప పనులు చేసే మహనీయులే గొప్ప నాయకులు కాదు. గొప్ప పనులు చేసే వారిని తయారుచేసేవాడే గొప్ప లీడర్ అవుతాడు. తరగతి గదిలో ఉపాధ్యాయుడు లీడర్‌గా మారి తన ఫిలాసఫీని, తన ఆదర్శాలను విద్యార్థుల ముందు పెట్టి వారిని గొప్ప ఆవిష్కర్తలుగా తయారుచేస్తాడు. ఉపాధ్యాయుడు ‘లీడర్’గా మారాలంటే తన ఫిలాసఫీకి ఎక్కువ ప్రాధాన్యతనివ్వాలి. ‘నేనేందుకు చదువు చెప్పుతున్నాన’నే ప్రశ్న వేసుకోవాలి.