మానవుడు తన భావములకును ఆశయములకును అనుగుణమగు ఫలమును బొందుచుండును. భగవంతుడు కల్పతరువు వంటివాడు, ప్రతివాడును తాను కోరునది భగవంతుని వలన బొందగలడు. పేదవాని కుమారుడు కష్టపడి చదువుకొని యెట్లో ఉన్నత న్యాయస్థానమున న్యాయాధిపతియై యిట్లు భావింపవచ్చును.

కాని యిందు గూర్పబడిన విషయములు వివిధ సందర్భములో జెప్పబడినవగుటచే సామరస్యమును -ఏకవాక్యతను గూర్చుట కెన్నియుపాముల మేమెంత బ్రయత్నించియున్నను, అదుకులు గాన్పింపక మానవు- కొంతవరకైనను విషయము ఖండ ఖండములుగా దోపకమానదు. బోధనలను క్రమ వికాస మార్గమున బొందుపరచుటకై శ్రద్ధ వహించియున్నను, అందలి ప్రధాన తత్త్వములను ఇట సంగ్రహముగా దెల్లినచో, పాఠక జన సామాన్యమునకు విశేష ప్రయోజనకరమగునని మా ఆశయము.

ఐనను కఠిన పరీక్షలకు దాళనిదే శిష్యులనాతడు స్వీకరించు వాడు కాడు. తన శిష్యులు లోకాదర్శపురుషులై వెలయుటమే శ్రీరామకృష్ణుని ప్రధానాశయము. శిష్యుల శారీర లక్షణములను ప్రవర్తనమును బరీక్షించుటలో నాతడఖండ నిపుణుడు. అజాగరూకులైయున్న తఱి వారల జీవిత చర్యలను అతిజాగరూకతతో బరిశీలించును; ప్రశ్నలు వైచి వారిమనోభావములను గమనించును; తన బోధలచే, వర్తనముచే, ఆదర్శములచే, వారియందు గలుగు మార్పులెట్టివో గుర్తించును.

వైష్ణవ చరణుడు, పద్మలోచనుడు, నారాయణశాస్ర్తీ మున్నగు సుప్రసిద్ధ పండితులు-ఉత్తమ సాధకులు- ఆ యమృతాస్వాదనభాగ్యమును బడసి తన్మయులై శ్రీరామకృష్ణుడు సాక్షాద్భగవదవతారమూర్తియని భావింపసాగిరి.*
శ్రీరామకృష్ణుడు పరమహంసయని- దివ్యపురుషుడని - లోకము గ్రహింపసాగెను. ఆజన్మాంతము మహోత్తమ సమాధిస్థితు లాతనికి తఱచు కలుగుచునేయుండినను ఆతని నిరంతర బ్రహ్మానుభూతి సమాధివంటి ప్రత్యేక మనఃస్థితిపై నాధారపడినది కాదు.