సుందరకాండ

సాధకుడు భ్రమించి అట్టువైపునకు వెళితే కనబడదు. నిలిస్తే తానే కనబడుతుందది. ఇదీ మాయ- ఇదీ పరీక్ష.
ఎందుకూ ఉంటే- ఆ తల్లి నదసద్రూపధారిణి. కనుక అసత్తును సత్తుగా చూపిస్తూ ఉంటుంది. అసత్తునందు సత్తు అనే భ్రాంతి కలగడానికొంత కారణం ఊహింపబడుతూ ఉంటుంది. కాని అది అసత్యం అని తెలియడానికి కొంతకాలం పడుతుంది. ఈలోపు ఈ జీవి చాలా చేష్టల్ని చేస్తుంది. అంతేకాదు. ఆమె సర్వమోహిని.
సర్వాన్ ప్రకృతి జనాన్ భేదభానే సత్యత్వం మన్యమానాన్ మోహయతి. అద్వైత జ్ఞాన విధురాన్ కురుతే. ఇతి. అంటారు భాష్యకర్తలు.
భేద భావమూహింపబడుతుంది. అసత్తునందు సల్లక్షణమున్నట్లుగా మూర్ఖులను మోహింపచేస్తుంది. అద్వైత స్థితికి దూరంచేస్తుంది. అందుకే ‘గౌరీం’అని వాల్మీకి మహర్షి శ్లోకాన్ని ప్రారంభించేరు. గౌరి అంటే
భువనేశ్వర్యాః మన్త్రాత్మకం సూక్ష్మరూపం అందుకని గౌర్వైనమః అని పరా శక్తిని కీర్తించే మనం బాహ్య లక్షణ జ్ఞానముఖ్యులం కాకూడదు. అలా భావించిన స్వామి అసత్యాన్ని సత్యమనుకొని మండోదరిని సీతగా భావించి పట్టరాని ఆనందాన్ని పొందేడు. వెంటనే-
ఇంకావుంది...