అమరకోశం

70, 71 శ్లోకములు

శతతే ‘నారతా’ శ్రాంత సంతతా విరతా నిశమ్
నిత్యా ‘నవరతా’ జస్రమప్యథా’ తిశయో భరః
అతివే ల భృషా త్యథా మాత్రోద్గాడ నిర్బరం
తీవైకాంత నితాంతాని గాఢ బాధ దృడాని చ

సతతం = ఎల్లపుడు, అనారతం= నిరంతరంగా ; అశ్రాంతమ్= శాశ్వతం, సంతతం= శాశ్వతం, అవిరతం= నిరంతరంగా , శాశ్వతం = నిరంతరం, నిత్యం= శాశ్వతం, అనవరతం= ఎడతెగని, అజస్రం= ఎల్లపుడు, ఇవి అన్నీ నిరంతరం యొక్క వివిధమైన పేర్లు, అతిశయం= అహంకారం, ; భారః= బరువు; అతివేలం= ఎక్కువగా; భృశం= తరచుగా, అతిమాత్రం= పరిమాణంలో ఎక్కువ , ఉదాదం= హింసలో మరీ ఎక్కువ , నిర్బరం = లోతు, (అభిమానం, ప్రేమ) తీవ్రం, = అతి ఎక్కువ, (శరీరం, మనస్సు) ఏకాంతం= ఒక్కరుగా ఉండడం, నితాంతం= దివ్యత్వం లో లోతుగా, ;గాఢం= ఎక్కువ, (ప్రేమ , వ్యాధి) బాదం= ఎక్కువ నొప్పి, (శరీరం లోని శారీరిక మానసిక వ్యాధులు) ధృడం= బలం, (మానసికం, శారీరకం)

72,73 శ్లోకాలు
కుబేరత్య్రమ్బకసఖో యక్షరాణ్ గుహ్యకేశ్వరః
మనుష్యధర్మా ధనదో రాజరాజో ధనాధిపః
కిన్నారేషో వైశ్రవణః పౌలస్త్యో నరావాహనః
యక్షైకపిఙ్గల విల శ్రీదపుణ్య జనేశ్వరః

కుబేర= పులస్త్య మహర్షి(మొట్టమొదట బ్రహ్మసృష్టించిన నవ బ్రహ్మలలో ఒకరు) పుత్రుడైన వైశ్రవస మహర్షి యొక్క పుత్రుడు, రావణ బ్రహ్మ యొక్క సవతి సోదరుడు; త్రయంబకసఖ= త్రయంబక+సఖ= శివుడు + స్నేహితుడు= శివుని యొక్క స్నేహితుడు, కుబేరుడు, యక్షరాజః= యక్ష+ రాజ= యక్షులకు రాజు, కుబేరుడు,; గుహ్యకేశ్వరః= గుహ్యకులకు రాజు( గుహ్యకులు కుబేరుని పరిచారకులు పర్వతగుహలలో గుప్తంగా నివస్తిస్తారు. కుబేరుని నిధులకు రక్షకులు) మనుష్యధర్మాన్= మనుష్య ధర్మమును పాటించేవాడు, కుబేరుడు, ధనదః= ధనమును అందించేవాడు, కుబేరుడు; రాజాధిరాజః= రాజులకు రాజు,; ధనాధిప= ధన+అధిప= ఐశ్వర్యం +ఐశ్వర్యం+అధిపతి= ఐశ్వర్యమునకు అధిపతి, కుబేరుడు, కన్నిరేశః = కినె్నర+ ఈశ= కినె్నరులకు రాజు, కుబేరుడు, వైశ్రవణ, = వైశ్రవసు మహర్షి పుత్రుడు, కుబేరుడు వినాశ అనే రాజ్యమును పరిపాలించుట వలన ఆయన వైశ్రవణ గా పిలవబడుతున్నాడు; పౌలస్త్య= పులస్త్య మహర్షి యొక్క మనుమడు ; నరవాహన= నర+వాహన= నరుని వాహనంగా ఉపయోగించేవారు. కుబేరుడు; యక్ష= దేవ సంబంధితులు, కుబేరుడు; ఏక పింగళ (ఏకాక్షిపింగళ) = ఏక+అక్షి+ పింగళ= ఒకటి +కన్ను+ పసుపు= ఒక కన్ను+ పసుపు రంగు కలిగినవాడు, కుబేరుడు! ఐలావల= మహర్షి విశ్రావసు మఠియు భార్య ఐలావతి యొక్క పుత్రుడు, కుబేరుడు, శ్రీదః= ఐశ్వర్యము, శ్రేయస్సు కలిగినవాడు, కుబేరుడు ; పుణ్యజన్యః = నిజయతి కలిగివాడు కుబేరుడు;
74,75,76 శ్లోకములు
అస్యోధ్యానమ్ చైత్రరథం పుత్రస్తు నలకూబరః
కైలాసః స్థానమాలకాపూర్విమానం తు పుష్పకం
స్యాత్ కినె్నరః కింపురుషస్తురఙ్గగవదనో మయుః
నిధిర్ణాశేశ ధీర్బేధాః పద్మ శౌఙ్ఖదయో నిధేః
మహాపద్మశ్చ పద్మశ్చ శంఖో మకరచ్ఛపౌ
ముకుంద కుంద నీలాశ్చ సర్వశ్చ నిధాయో నవ
అస్య ఉద్యానం చైత్రరథం =ఈ (కుబేరుని) ఉద్యానం = ఉద్యానం పేరు చైత్రరథం,; పుత్రః= నలకూబరుడు (కుబేరుని కొడుకు).

ఇంకా ఉంది